Sacristy
Sacristy
De saneamde sakristys waarden by tsjerken boud as in depot fan hillich gerei foar oanbidding of heechmis. Sakristy betsjut: sacer is hillich en ristie komt út wenplak: in spesjaal gebou foar wichtige minsken en/of objekten.
De sakristy yn Easterein is de âldste fan Fryslân. Dat waard ûntdutsen by de grutte restauraasje fan 1953. It ferhaal giet dat 'monimentensoach' hearde oer de mooglike sloop fan de sakristy. Neier ûndersyk die bliken dat it om in bysûnder monumint gie. Boud om 1250 hinne, benammen út 'kleastermoppen'. It is in oarspronklik fjouwerkant stiennen gebou sûnder ramen deryn. En as der ruten yn sieten, dan heech pleatst foar wat fentilaasje en ljocht. Der wie nei alle gedachten al ieuwen gjin útgong nei bûten ta west om stelerij te foarkommen. Alle tsjerklike guod en besittings waarden ommers yn de sakristy bewarre. It is in ienfâldige struktuer mei in gevel ein mei oprinnende spitsbôge nissen, in strak let-midsieuske struktuer dy't gjin ekstra dekoraasje of franje nedich hie.
It ynterieur fan de sakristy yn de katolike tiid.
Wy witte net krekt wat der yn de katolike tiid yn de sakristy oanwêzich wie. De tsjerken moasten allegear oan deselde "betingsten" foldwaan. Dit is wat yn 'e gerwen keamer wie:
- In plak dêr't de pastoar syn hannen waskje koe.
- Opslachmeubels foar boeken en kasten foar paraminten: in sakristycredens.
- Oan de muorre in portret fan de biskop mei syn namme.
- In krúsbyld fan Kristus en/of Mem Maria.
- Guon ikoanen oan 'e westkant, wérûnder ien foar earmen en siken.
- In brânkast dêr't de liturgyske saken, lykas kelken, yn opslein waarden.
Foar de mis lei de koster (custos) alle klean klear dy't de pastoar en de mistsjinners nedich wiene. De pastoar hoegde allinnich de mantels oan te dwaan, en mocht mei dizze klean de tsjerke net út. By de tarieding wie der meastentiids stilte, om in bytsje besinning te realisearjen. As de mis foarby wie, waard alles wer opburgen, en it jild út de kollekte (kolleksje) waard teld en yn in feilich set. Itselde jildt foar de kelk en liturgyske ierwurk, dy't earst wosken en droege waarden troch in pryster. De tarieding fan 'e mis waard neamd "Ante missam", en nei de tsjinst waard dizze gewoante neamd "Post missam".
Colofon
heiligen.net
religieuserfgoed.nl
Boek geschiedenis kerk Easterein
