De boerderijen aan de Stittenserleane, de Skippersbuorren, de Streek, de Sjaardaleane en Meylahuizen staan aan de oostkant van Easterein.
Een aantal op behoorlijke afstand van de bebouwde kom van het dorp. Voor een aantal boerderijen is de geschiedenis tot het verre verleden te achterhalen. In de vensters lees je er meer over.

De boerderijen aan de Sibadawei sluiten aan op Skrok en hebben een lange geschiedenis. De terp Stittens speelt er een rol in. Hoe anders is dat bij de boerderijen aan de van Eysingaleane. Deze boerderijen zijn van latere datum, nadat de verbindingsweg naar Wommels is aangelegd. Halbertsmastate heeft van oudsher verbinding met Skrok.

Stittens

Op deze plek is eeuwenlang geboerd. In de boeken komt Dotte "Doania" op Stittens voor als eigengëerfde boerin, dat is in het jaar 1453. Ze wil haar bezit overdragen aan de kerk, onder het beheer van de kerkvoogden. Zo komt deze boerderij in deze periode bij het kerkelijk bezit. Het bezit had ook een speciale naam, het Vrijleen, het was een studieleen.  In 1748 lukt het niet om een huurboer te vinden. In Sneek wordt onder tromgeroffel bekend gemaakt dat de boerderij te huur is. Er komt een Sjoerd  Heerz voor één jaar op de boerderij. De huizinge is in slechte conditie, en wordt dan verbouwd. Later in de 19e eeuw komen we namen tegen die nog steeds bekend zijn in Easterein.

De boerderij die er nu staat is gebouwd in 1911. De oude boerderij stond meer oostwaarts.

1. Wybe Djurresz gehuwd in 1734 met Pyttryk Tijssens. In de eerste helft van de 18e eeuw waart de veepest rond, en ook de veestapel  van Wybe Djurresz wordt getroffen. Wybe Djurres kan de huur niet meer betalen en de huur wordt opgezegd.  Hij komt in de boeken voor als ouderling, het echtpaar doet belijdenis in 1772.

2. Lolke Martens gehuwd met Tryntje Andrys. Ze komen in 1712 van Deersum in Easterein. Het is niet duidelijk wanneer zij precies op de boerderij komen; wel dat ze in 1748 de boerderij verlaten. Lolke sterft in 1759. Om in het levensonderhoud te voorzien verkoopt de weduwe o.a. brood bij een begrafenis, zo staat beschreven in 1766. 

3. Sjoerd Heeres gehuwd in 1749 met Trijntje Sybrens. Zij komen in 1748 op de boerderij. De boerderij is vervallen en wordt dan verbouwd. Heeres is aangesloten bij de katholieke kerk.

4. Onbekend

5. 1809: Durk Douwes Sandstra (*1778) gehuwd in 1813 met 1. Antje Keimpes van Dijk (*1778). Antje overlijdt in 1816, ze hebben een kind van twee jaar. In 1818 huwt Durk met Tjaltje Klases Bantsma. (*1791). Durk Douwes komt te sterven in 1826. De weduwe boert verder, zij erft het vruchtgebruik.

6. 1842: Alle Dirks Dijkstra (*1803) gehuwd in 1842 met Geeltje Reinders Kooistra (*1813) Ook Alle komt te sterven op 54 jarige leeftijd. Zijn 10 jaar jongere weduwe krijgt het vruchtgebruik.

7. 1880: Luitzen Schaafsma ( *1853) gehuwd in 1880 met Trijntje Jorritsma ( *1858) Zij  boeren daar tot 1895. Omdat zij zich aansluiten bij de Gereformeerde kerk, wordt de pacht opgezegd door de kerkvoogden. Luitzen zei later:  "De Herfoarmen hawwe my fan de pleats setten, mar de Herfoarmen hawwe my ek troch de tiid holpen, as feekoopman!!". Ze krijgen 10 kinderen waarvan op jonge leeftijd vier sterven. In 1899 krijgen ze een zoon Johan. Hij volgt zijn vader op als veekoopman.

8. 1895: Pieter Ymes van der Valk (*1863 te Oosterend) gehuwd in 1888 met Tjitske Rienks Sybrandy (* 1866 te Oosterend) Als zij hun eerste kind krijgen in 1888 staan zij beide ingeschreven als slager. In 1895 komen ze op de boerderij. Ze krijgen 6 kinderen waarvan de eerste Yme jong sterft. De tweede Yme is in 1895 geboren. En een volgende zoon is Rienk Reinder die in 1907 geboren wordt. Nadat de boerderij op de zoon is overgedragen, ging Pieter Ymes als rentenier boer klompen maken. Als één van de eerste inwoners van Oosterend beschikte hij over een auto. {_51974 left 200px_}

9. 1919: Yme van der Valk ( *1895 in Oosterend) gehuwd 1921 met Janke Jonkman (*1899 in Delfstrahuizen) Zij nemen de boerderij over na het overlijden van Pieter in 1921. Ze krijgen zes kinderen, Antje (*1923), Pieter (*1925), Hendrik (*1927), Tjitze (*1929), Reitze ( *1935) Rienk Reinder (*1937). De laatste is genoemd naar zijn oom. Rienk Reinder wordt fruitteler op een aantal percelen tegen het dorp aan. In zijn voormalige boomgaard is nu de nieuwbouwwijk van Easterein gebouwd. De straatnamen refereren aan de boomgaard.

10. Tjitze van der Valk (1929-2001) gehuwd in 1955 mei Gerlofke Huitema (1931-2009). Ze krijgen zes kinderen, Mellina (*1957), Janke (*1958), Yme (*1960), de tweeling Halbe en Pieter (*1961), en Tjitze (*1963)

De van der Valken waren staan bekend als veefokkers van het Friese rundvee.

11. Yme van der Valk (1960- 2008) Yme volgt zijn vader op. Hij blijft ongehuwd. 

12. Arjen Abma 2006. Arjan komt op de boerderij te wonen om zijn oom te helpen tijdens zijn ziekte. Hij is een zoon van Janke van der Valk, gehuwd met Broer Harmen Abma. Hij blijft hier boeren tot 2017. Daarna wordt de huizinge verkocht en wordt het melkveehouderij bedrijf beeindigd. De familie van der Valk heeft hier 122 jaar geboerd.

13. Sjouke Strikwerda gehuwd met Geartsje...... In 2018 heeft dit jonge stel de boerderij gekocht. 

Sandstra

De familie Sandstra woont al generatie lang in Easterein.
Toen in 1811 de registratie van de familienaam werd ingevoerd, hebben een aantal zich laten inschrijven met een Z en enkele anderen met een S. De families delen dezelfde voorvader en moeder.
Bij het uitzoeken van de familie ben ik enkele bijzondere zaken tegengekomen.
De stamvader en moeder komen oorspronkelijk uit Gauw.

Er zijn meerdere Sandstra families in Easterein komen wonen, waaronder een aantal dezelfde voornamen droegen.
Een van de families verzorgde het vervoer met de stoomboot.

1. Douwe Sjuks (1740 - 1804) getrouwd met Klaere Doedes (1739 - 1809) Het eerste kind wordt in Easterein geboren, Hinke in * 1767.
De latere kinderen, allemaal zonen, worden geboren in Gauw.
Klaes * 1772, Sjuk * 1774, Jelle * 1775, Dirk * 1777.
Het valt op dat Hinke in Easterein is geboren. De reden is niet te achterhalen.
Er zit ook veel tijd tussen de geboorte van het eerste en de volgende kinderen.
Het kan zijn dat Hinke voor het huwelijk is geboren.

2. Sjuk Douwes Sandstra (1774-1847) getrouwd in 1798 met Froukjen Jacobs Deinema (1770-1855).  In deze periode heeft de inschrijving van de familienaam plaats gevonden.
In de akten staat te lezen dat Froukjen uit Deinum komt. Vandaar de achternaam Deinema.
Ze krijgen zes kinderen.
Twee daarvan, Douwe en Jacob, vestigen zich als schoenmaker in Easterein.

3. Douwe Sjuks Sandstra (* 1799) getrouwd in 1822 met Minke Jacobs Sieperda (* 1798) Ze krijgen negen kinderen.
En Minke had voor haar huwelijk ook al een zoon gekregen. Helaas werd hij slechts 30 dagen oud. In haar huwelijk overlijden 4 kinderen. Van de vier Froukjes komen er drie te overlijden.
Minke is 46 jaar als haar laatste kind geboren wordt. Met de zaken gaat het best goed.
Douwe koopt in 1822 van Aurelius de Gavere een huisinge met erf voor fl. 1050, - Hij is schoenmaker van beroep.
Opmerkelijk feit uit akten: Douwe is getuige bij een testamentkwestie van een dienstbode.
Hij staat als schoenmaker genoemd, het beroep van de anderen is: rentenier, wever, kleermaker en schilder.
Het gaat om een situatie die in "de middenstand-klasse" wordt afgehandeld.

4. Sjuk Douwes Sandstra (* 1833-1923) trouwde 1862 met Trijntje Walsweer (* 1836-1914) Ook zij krijgen een groot gezin, er worden acht kinderen geboren.
Minke * 1863, Minke * 1866, Douwe * 1865, Thomas * 1868, Jacob * 1870, Hessel * 1872, Grietje * 1873, Japke * 1876. Het gezin woont op Elbe. In het woonhuis (blok) wonen vier gezinnen. Het moet drukke boel zijn geweest.
Anno 2023 wordt het huis bewoond door Titus en Rigt Bergsma.

5. Thomas Sjuks Sandstra (* 1865 - 1954) getrouwd in 1896 met Jeltje Kamstra (* 1872 - 1949) Ze krijgen vier kinderen, Grietje * 1896, Jurk * 1898, Jelle 1902 en Jacob 1908.
Thomas staat te boek als boerenarbeider. Ze komen te wonen op de Streek 2. Daar begint het vervoersbedrijf.
Ze hebben bij hun woning een stenen schuurtje waarin het paard wordt gestald.
Thomas begint met vervoer van veevoer.
{ _ 65704 left 200 px _ } Ook nam hij spullen mee die mensen nodig waren.
Lapjes stof, of klosjes garen.

6. Sjuk Thomas Sandstra (1898-1966) getrouwd in 1926 met Trijntje Dijkstra (1893-1980) Hij koopt in 1928 het huis op het Skilplein 19 voor fl. 2100, - en de rest op hypotheek bij Hendrik Huges in Sneek. Sjuk is vrachtrijder en melkvaarder.
Hun twee zonen Thomas (* 1927 - 1984) en Germ (* 1929) komen al snel in het bedrijf.

7. Thomas Sandstra (Tom) (* 1927-1984) getrouwd met Janke Sieperda (* 1927-1991) Ze komen te wonen in het huis op het Skilplein 19 en zetten het bedrijf voort.
Broer Germ werkt tot 1960 mee in het bedrijf. Daarna verhuist hij naar Amsterdam.
Tom en Janke krijgen vijf kinderen. Jannie, Siep, Bauke, Germ en Catharinus.
Meerdere zonen blijven in de transportwereld actief.
Siep in Wommels, Bauke in Easterein en Catharinus heeft sinds 1996 een bedrijf in Hartwerd, nu in Bolsward.

8. Bauke Sandstra Easterein (* 1957) getrouwd met Elisabeth Regina Huitema (Lies) (* 1959 ).
Bauke begint in 1998 zijn transportbedrijf en mesthandel op het Skrok 2 A. Ze hebben drie kinderen. Zoon Germ werkt intussen mee in het transportbedrijf.

In oude tijden

{_66017 left 200px_} Met onderstaande tekst begint het boekje dat Dorpsbelang Hâld Faasje heeft uitgegeven in 2001 over het dorp Easterein. Alle Eastereinders hebben een exemplaar aangeboden gekregen. Meester J. Strikwerda heeft de tekst samengesteld en van der Eems heeft het drukken verzorgd.
Het volledige boekje is te lezen als u op de knop van ' Documenten ' klikt bij dit venster.
Dan krijgt u ook infermatie over het dorpsleven!  

In oude tijden.....

Op de plek waar nu het dorpje Easterein ligt, stroomde in oude tijden het zeewater door de slinken. Eb en vloed zorgden ervoor dat het water steeds in beweging was en zand en klei regelmatig van plaats veranderden. Bij stormvloeden stonden grote stukken onder water en hadden de mensen moeite om te keren. Deunbij - in het zuiden en oosten - dreigde de grote Middelsee. Waren nu haar terpen maar wat hoger en ook wat groter!
In de loop van de tijd zien we die terpen dan ook groter en sterker worden. En veiliger.
Mensen uit de omgeving kwamen meer en meer op deze hoogten toe en zo werden een terp - of meerdere terpen - het begin van een dorp of een stad.
Het hoogste punt was misschien een geschikte plek voor de kerk (ook als vluchtplaats als het water eens heel hoog opkwam ).
In verschillende dorpen om ons heen is dit nog duidelijk te zien: de dorpskerk in het centrum, hoog tussen de huisjes eromheen. Kijk maar eens in Wommels, Winsum, Burgwerd, maar ook in kleinere plekjes als Lytsewierrum, lens en Hidaard.
Hoe zit dat met Easterein?
Ook het gebied van Easterein had nog wel wat van die terpen: Wyns, Eeskwert, Rispens, Stittens.
Maar de hoogte waar de kerk op staat, is van oorsprong geen echte terp.
Er is een gracht gegraven en die modder is gebruikt om de kerk op te bouwen.
Zo'n gracht om de kerk zien we niet eens zo vaak.
Over die gracht lagen in het verleden zeven bruggetjes als stralen van de zon.
En zo liepen er ook straten uit alle windstreken naar de kerk.
Dat is nöch duidelijk te zien, bijvoorbeeld op een luchtfoto.
Van de gracht is het grootste stuk blijven bestaan, van de zeven bruggetjes zijn er nog maar twee over.
Even terug naar de oude tijden.
De terpen mochten dan wat bescherming geven tegen het hcge water, de dreiging van overstromingen bleef dcr altijd nog wöl.
Onder leiding van de monniken van het Hartwerder klooster Blomkamp begon men dijken te maken.
Hoog genoeg om het water tegen te keren.
Eerst van Hartwerd naar de Klieuw.
Toen van de Klieuw naar Reahûs, Grote wierum, Rien, Itens, dan naar Easterein en dan rond Hidaard terug naar de Klieuw.
Een weg van circa 10 kilometer lengte.
Zo ontstond tussen 900 en 1000 de Eastereinder Polder, misschien wel de allereerste van Europa.
Als we in ruim een half uur rond de polder fietsen - over nu verharde wegen - proberen we ons in te denken, wat een heidens kreng wel is geweest: 10 kilometer polderdijk opleveren met scheppen en kruiwagen!
Maar goed, de mensen in de polder woonden daar nu wel wat rustiger, maar voor anderen - bijvoorbeeld de mensen 6 p naar Wommels - gelden dat nët.
Is het een wonder dat er na het jaar 1000 nog méér van zulke polders werden gemaakt?
De Eastereinder Polder was het grote voorbeeld.
Overal in het rond zag je polderdijkjes, weer achter de mensen zich veilig (?) voelden.
Het was al om 1500 heen, dat er van verschillende van deze dijkjes één grote ' afsluitdijk ' werd gemaakt: de Slachtedyk, zo'n 40 kilometer lang. Zo probeerden we de zee van ons af te houden.
( veel meer informatie kun je lezen in het boek ’ Easterein ’, dat in 1995 is verschenen.