Nieuws:


Uitgelichte vensters:

Tal fan Eastereiner beukers út de perioade 1947 – 1954 ha by ‘juffer Rinkje’ (Rinkje van der Wal) yn de klasse sitten. Doe ’t ik yn 1947 op de beukerskoalle kaam, kaam sy der ek. Noch net as juffer, mar as in jong fanke om it fak by Anneke van der Meer te learen. Ik wit net mear hoefolle dagen se ‘staazje’ rûn, mar se wie yn dat earste jier ek noch faam by Tiede Hijlkema oan de Wommelserdyk (no Van Eijsingaleane 27) en gong nei de oplieding foar beukerliedster yn Snits. Dat ferrûn allegearre poer bêst en se helle har ‘akte’ (diploma) as beukerliedster.

Juffer Anneke waard yn 1948 yn Wommels beneamd. Dêr kaam doe ek in beukerskoalle. Rinkje folge har, noch mar 17 jier âld, op. Se wie noch wol hiel jong, mar hie it fak yn de fingers. Op de foto sjogge wy de jonge juffer Rinkje by de doar der ’t tal fan bern yn de rin fan de jierren trochhinne gongen binne.



Dyselde Rinkje komme wy ek tsjin op de foto op de oare side mei de klasse dy ’t se yn 1951 hie. Dy foto is op in hiel bysûnder plak nommen. It is no in part fan de dyk oan de efterkânt fan de huzen fan it Skilplein en de kopse kant fan de Skoalseize. Hjir rûn oant 1958 ta in feart. It wie in ferbining tusken de Skippersbuorrenfeart en de Sebeare. Oan de parkearplakken mei no de glêskontener wie de sânbak der ’t de bern fan de bewarskoalle yn boarten. De foto is ûngefear op dit plak makke. 

De sânbak

Yn de oarloch (WO II) fûnen de Dútsers ‘beweging’ belangryk en soks moast al mei de bern begjinne. Dêrom waard der op it plak op dizze foto in sânbak oanlein. Tusken Skilplein 25 en doe noch de legere skoalle (no Skilplein 27) kaam in paadsje mei in brechje oer de feart foar ‘t Heechhiem 7. Ferfolgens in tegelpaadsje nei links op it plak der ’t no it trottoir lâns de dyk nei De Skoalseize leit. Op ûngefear de yngong nei de kantine bûgde it paadsje links ôf en dan kamen je by de sânbak. Dêr waard in gat groeven der ’t reade sân yn kaam en foar de sânbak kaam in tegele pleintsje. De  
bern koene dêr boartsje en …. gymnastykje.



By it iepenjen fan de foto's kin men per bern de nammen besjen.
 

Nei de oarloch moast alles wat troch de Dútsers betocht wie sa gau as mooglik ferdwine. De sânbak fertutearze. As kattebak die er it geweldich, mar foar bern net mear geskikt om te boartsje. Boppedat waarden de bern fan it reade sân sa smoarch as bargen.

Mar tiden hawwe tiden en soks jilde ek foar de sânbak. Ein 40-er jierren kamen de minsken dy ’t der ferstân fan hiene dat beweging ek foar pjutten en beukers goed wie op it idee de âld sânbak te renovearjen. De tegels foar de sânbak waarden op ‘e nij lein, it gat der ’t it sân yn lei waard op ‘e nij útgroeven, der kaam drainaazje op ‘e boaiem. It reade sân waard ferfongen troch giel, it tal m2 waard útwreide, der kaam in kreas stek omhinne om minsken en bisten ‘bûtendoar’ te hâlden en der waard in oerkaping mei in bankje makke der ’t de bern sitte en boarstje koene as it waar net alte-alte wie. Ik tink dat de sânbak oant 1964 doe ’t de beukerskoalle ferpleatst waard nei Vrijburg 1 yn gebrûk west hat.

Op de foto boppe-oan stiet de klasse mei de lieding. Mei Tjerkje de Vries (Kooistra) ha ik de foto besjoen. Wy koene net alle bern thúsbringe, mar de nammen der ‘t wy fan tinke dat wy it witte folgje, somtiden mei in fraachteken en as wy it hielendal net wisten allinne in fraachteken.

 

 

 

In dit venster staan een aantal foto's, oud en nieuw over de kaaspakhuizen die in Easterein bestonden. Het veschafte werk aan de dorpsbewoners. De kazen moesten gekeerd worden en ook weer vervoerd worden naar de scheepjes die de kaas naar de markt brachten. 

Friese kaas: wordt gemaakt met kruidnagels. Door kenners wordt gezegd dat dit kruid erin werd gedaan om de scherpe smaak te verbergen. 

Rond 1850 is de kaashandel voor een groot deel in handen van drie broers Feitsma, Age, Willem en Ruurd.  Hieronder de adressen van alle pakhuizen die in Easterein hebben gestaan, met de eerste bewoners.

Pieter Hoekstra (*1903) vertelt rond 1910 waren er nog 3 kaashandelaren in Easterein. Ruurd Feitsma aan de Wynserdyk 10. Aan de Foarbuorren 19 stond het kaaspakhuis van Willem Feitsma en op de Foarbuorren 2 het pakhuis van de Vellinga's.

Foarbuorren 2
Kaaspakhuis gebouwd in 1851, in een gevelsteen staan de initialen K.G.M. De opdrachtgever was Gerrit Meintes Miedema (1802-1878) gehuwd met Antje Klazes Rispens (1803- 1882) Het was een voorname familie de Rispens. Hun zoon Klaas Gerrits Miedema (*1837) legde de eerste steen. 
Na het overlijden van Antje in 1882, kocht Folkert Tiedes Vellinga (1826- ) gehuwd met Teetske Jetzes Koopmans het kaaspakhuis. Antje Klazes Rispens was zijn tante. Zijn moeder was Sytske Klazes Rispens. het bleef toch in de familie. De ronde boogramen zijn dichtgemetseld. 

Foarbuorren 19 
De woning is gebouwd rond 1870. De bewoner is Ruurd Jelles Feitsma (1850-1922) met zijn vrouw Gerbrig Elgersma (1853- 1916)  In 1878 verhuisden zij naar de Wynserdyk 10. Ze lieten daar een nieuw kaaspakhuis zetten. Zijn broer Willem Feitsma (1848- 1916) gehuwd met Trijntje Eringa (1852- 1908) komen in het huis te wonen. De familie Feitsma heeft de kaashandel bijna volledig in handen. In 1930 is het pand afgebroken.

Van Eysingaleane 5
Gebouwd in 1865. De eerste bewoners waren de weduwe Beike F. Tibma (*1814) gehuwd geweest met Bauke Piers Bouma (1807-1861)  Hun kinderen Fekke Baukes Bouma  (*1844)en Tietsje Baukes Bouma (*1845) hebben de eerste steen gelegd. Op een steen rechts van de deur staat T.B.B 1865 en links F.B.B.
Achter de woning loopt een vaart(je) en dan werd via de kaasgoot de kazen van de zolder naar de boot gegleden. Omlaag wilde wel. Naar boven werd er gesjouwd.

Van Eysingaleane 7
Het huis is gebouwd in 1874. De bewoners zijn:
Age Jelles Feitsma (*1835) met Antje Jans Wiersma (*1844)
De woning is als multifunctioneel centrum neer gezet. Het kreeg de naam "De Nieuwe Doelen". Het was een Herberg. Achter de woning heeft hij een schuur gebouwd voor stalhouderij en vervoerbedrijf. En als klap op de vuurpijl, boven dit gebeuren een kaaspakhuis. Waar ze net als de buren de kaas vervoerder via het water aan de achterkant. Het is ook nu nog vaarwater met open verbinding naar het buitenwater.

De Streek 1
De eerste bewoners zijn Hielke Pieksma (1864-1952) met zijn vrouw Eke Siegersma (1869-1940) Zij hadden in dit pand ook een winkeltje met groente en andere zaken. Ze vertrokken in 1920 naar Wommels. Dit kaaspakhuis is afgebroken in 1959

De Streek 20
Dit kaaspakhuis is gebouwd in 1856. De eerste bewoners zijn Migchiel Thomas Tuinstra (1830-1899) gehuwd met Idske Gerrits Miedema. Tuinstra was kuiper van beroep. Ook staat hij in aktes vermeld als boer. Zij verhuisden in 1863 naar Wommels en daarna komt dokter Lolle de Vries in de woning. Misschien was de concurrentie van de Feitsma's te groot.

Wynserdyk 10
Voordat dit huis gebouwd werd, stond er een boerderij. In 1878 wordt door Ruurd Jelles Feitsma (1875-1947) gehuwd met Gerbrig Elgersma (1853-1916). Hun dochter Aagje R. Feitsma heeft de eerste steen gelegd op 10 juli 1878   Ruurd Jelles Feitsma komt van de Foarbuorren. Het gaat op dat moment zeer goed met de kaashandel. Anders had hij niet zo'n mooie en grote woning kunnen laten bouwen.

Voordat de huidige Amerikaanse boerderij gebouwd is, staat op deze plek een kop-hals-romp boerderij, gebouwd rond 1832. De eigenaar en gebruiker is Tiede Pieters Vellinga. Rond 1850 boert Sijbren Brouwer op de boerderij. Aan hem heeft de boerderij de naam van Brouwerspôle te danken. In de periode die volgt worden er wooneenheden in de boerderij gebouwd, bewoond door meerdere gezinnen. Ook de arbeiders van de boer worden er gehuisvest. Uit overlevering is verteld dat er wel 30 kinderen van de Brouwerspôle naar school gingen in Easterein.

>>>>>In de periode voor 1888 komen mensen op de Brouwerspôle bijelkaar om hun geloof te belijden. Dit betreft de Gereformeerden die zich afscheiden van de Hervormde kerk. De voorganger is Sj. W. Joustra. 

Ook Sijtse Groustra heeft op de Brouwerspôle geboerd. Hij woonde eerst op het Skrok 1, en verhuisde in 1920 naar de Brouwerspôle. In die tijd is er nog geen elektrisch licht. In 1927 op een avond bij het voeren van hooi aan de koeien valt de petrolielamp om en het hooi vat vlam. De boerderij brand af, het woonhuis blijft gespaard. Daar hebben nog een tijdlang gezinnen in gewoond.  In 1928 wordt de boerderij herbouwd zoals deze er nu staat. Later is er in het voorhuis van de oude boerderij jongvee gestald. Rond 1990 is het laatste deel afgebroken.

Heechterp de Amerikaanse boerderij is er voor in de plaats gekomen. In 1928 wordt er door architekt G. van der Zee een tekening gemaakt en wordt de boerderij gebouwd. De bouwers zijn Bouman en Hogendorp uit Easterein. Het is een nieuwe bouwvorm. Het is een woning met daarachter een schuur waar het vee is staat. De koeien staan met de koppen naar elkaar toe met de voergang in het midden.(Hollandse stal) Boven de zolder van de schuur is de opslag van hooi. Dit hooi kan via een klep naar boven getakeld worden. Het is modern en tijdsbesparend. Over deze Amerikaanse boerderijen is een boek verschenen: 'Amerikaanse boerderijen in Fryslan'. Ook deze boerderij. De naam van de boerderij is door Groustra Heechterp genoemd. Deze naam is afkomstig van de Terp Stittens waarop hij is gebouwd. Met de komst van Dirk Stout en Johanna de Boer in 1992 wordt de boerderij verbouwd, waarbij de buitenkant helemaal in takt is gebleven. In de Amerikaanse boerderij is inmiddels een air bnb gesitueerd.

1. 1832: Tiede Pieters Vellinga (* 1795) gehuwd in 1817 met Sytske Klases Rispens. Ze krijgen 9 kinderen. Maar er overlijden ook 2 kinderen op jonge leeftijd. En ook Tiede wordt niet oud. In 1835 sterft hij op 40 jarige leeftijd. Het jongste kind is nog maar een jaar oud. Het is niet bekend of de weduwe nog door geboerd heeft.

2. Sijbren Brouwer, dit moet rond 1850 geweest zijn. Op de site Alle friezen is terug te vinden dat hij boelgoed heeft gehouden in 1873. Familie van hem, broers en kinderen zijn begonnen met beurtschepen. Vanaf 1824 is dit terug te vinden. Ook trouwen er Brouwers met de latere Joustra's. 

3. Onbekend

4. Sieds Hoitinga (*1865 te IJsbrechtum) gehuwd in 1997 met Jetske Hornstra (*1873 te Easterein) Ze krijgen een tiental kinderen. Hij heeft boelgoed gehouden in 1925. Ook staat hij beschreven in 1910 als timmerman. 

 5. 1925: Sijtse Auke Groustra (*1895 te Easterein) gehuwd in 1921 met Trijntje Engelsma (* 1897 te Workum). In 1925 wordt de boerderij Skrok 1 verkocht. Sijtse Groustra verhuist naar de Sibadawei 30. Hij heeft hier geboerd tot zijn zoon Haaie de boerderij over nam. 

6. 1960: Haaie Groustra (* 1925) gehuwd met  Anna Smits (*1930) Zij blijven hier wonen tot 1992. Daarna wordt de boerderij verkocht als woonboerderij. Het was geen grote boerderij en daarom werkte Haaie ook als melkophaler voor de fabriek. Dat ging eerst per boot. Later haalt hij de melk op met de tractor, eerst met een wagen later met twee wagens. Op het moment dat de melktank verplicht wordt in 1977 stopt hij met melken en ook het ophalen van de melkbussen is hiermee afgesloten. 

7.1992: Dirk Stout (* 1932) gehuwd in 1985 met Johanna de Boer; komend van Amsterdam. De roots van Johanna liggen in de Zuidwesthoek van Friesland.