Rond 2020 is het project "Eastereinders bij de voordeur" van fotografe Willy Sijbesma tot uitvoering gekomen. De bewoners van Easterein zijn bij de voordeur van de woning op foto gezet, en vervolgens zijn ze op straatnaam gepubliceerd in de Doarpskrante. Vrijwel alle bewoners zijn geportretteerd. Voor nu en later interessant om er kennis van te nemen.  

Tal fan Eastereiner beukers út de perioade 1947 – 1954 ha by ‘juffer Rinkje’ (Rinkje van der Wal) yn de klasse sitten. Doe ’t ik yn 1947 op de beukerskoalle kaam, kaam sy der ek. Noch net as juffer, mar as in jong fanke om it fak by Anneke van der Meer te learen. Ik wit net mear hoefolle dagen se ‘staazje’ rûn, mar se wie yn dat earste jier ek noch faam by Tiede Hijlkema oan de Wommelserdyk (no Van Eijsingaleane 27) en gong nei de oplieding foar beukerliedster yn Snits. Dat ferrûn allegearre poer bêst en se helle har ‘akte’ (diploma) as beukerliedster.

Juffer Anneke waard yn 1948 yn Wommels beneamd. Dêr kaam doe ek in beukerskoalle. Rinkje folge har, noch mar 17 jier âld, op. Se wie noch wol hiel jong, mar hie it fak yn de fingers. Op de foto sjogge wy de jonge juffer Rinkje by de doar der ’t tal fan bern yn de rin fan de jierren trochhinne gongen binne.

Dyselde Rinkje komme wy ek tsjin op de foto op de oare side mei de klasse dy ’t se yn 1951 hie. Dy foto is op in hiel bysûnder plak nommen. It is no in part fan de dyk oan de efterkânt fan de huzen fan it Skilplein en de kopse kant fan de Skoalseize. Hjir rûn oant 1958 ta in feart. It wie in ferbining tusken de Skippersbuorrenfeart en de Sebeare. Oan de parkearplakken mei no de glêskontener wie de sânbak der ’t de bern fan de bewarskoalle yn boarten. De foto is ûngefear op dit plak makke. 

De sânbak

Yn de oarloch (WO II) fûnen de Dútsers ‘beweging’ belangryk en soks moast al mei de bern begjinne. Dêrom waard der op it plak op dizze foto in sânbak oanlein. Tusken Skilplein 25 en doe noch de legere skoalle (no Skilplein 27) kaam in paadsje mei in brechje oer de feart foar ‘t Heechhiem 7. Ferfolgens in tegelpaadsje nei links op it plak der ’t no it trottoir lâns de dyk nei De Skoalseize leit. Op ûngefear de yngong nei de kantine bûgde it paadsje links ôf en dan kamen je by de sânbak. Dêr waard in gat groeven der ’t reade sân yn kaam en foar de sânbak kaam in tegele pleintsje. De  
bern koene dêr boartsje en …. gymnastykje.



By it iepenjen fan de foto's kin men per bern de nammen besjen.
 

Nei de oarloch moast alles wat troch de Dútsers betocht wie sa gau as mooglik ferdwine. De sânbak fertutearze. As kattebak die er it geweldich, mar foar bern net mear geskikt om te boartsje. Boppedat waarden de bern fan it reade sân sa smoarch as bargen.

Mar tiden hawwe tiden en soks jilde ek foar de sânbak. Ein 40-er jierren kamen de minsken dy ’t der ferstân fan hiene dat beweging ek foar pjutten en beukers goed wie op it idee de âld sânbak te renovearjen. De tegels foar de sânbak waarden op ‘e nij lein, it gat der ’t it sân yn lei waard op ‘e nij útgroeven, der kaam drainaazje op ‘e boaiem. It reade sân waard ferfongen troch giel, it tal m2 waard útwreide, der kaam in kreas stek omhinne om minsken en bisten ‘bûtendoar’ te hâlden en der waard in oerkaping mei in bankje makke der ’t de bern sitte en boarstje koene as it waar net alte-alte wie. Ik tink dat de sânbak oant 1964 doe ’t de beukerskoalle ferpleatst waard nei Vrijburg 1 yn gebrûk west hat.

Op de foto boppe-oan stiet de klasse mei de lieding. Mei Tjerkje de Vries (Kooistra) ha ik de foto besjoen. Wy koene net alle bern thúsbringe, mar de nammen der ‘t wy fan tinke dat wy it witte folgje, somtiden mei in fraachteken en as wy it hielendal net wisten allinne in fraachteken.

 

 

 

In Easterein zijn op dit moment nog vijf gebouwen die vroeger werden gebruikt als kaaspakhuis. Het zijn hoge huizen met een grote zolder voor de kaasopslag. De benedenverdieping diende als woning. Kaaspakhuizen zijn te herkennen aan de ronde boogramen boven het wwongedeelte. 

De kaaspakhuizen dienden als opslag voor de kazen die de boeren zelf maakten.Zij brachten de kazen naar deze gebouwen en van daaruit werden ze naar de markt in Sneek Bolsward en Leeuwarden gebracht. De pakhuizen stonden allemaal aan het water, het vervoer ging in die tijd via het water. 

Met de komst van de zuivelfabriek in 1897 kwam er een eind aan dit tijdperk.

De Streek is een smal straatje in het verlengde van de kom van het dorp gelegen tussen de dorpsvaart en wynservaart met een brug (het heechhout) als ontsluiting. Het eerste huis, nu nummer 12, stond er al in 1830 en is daarmee een van de oudste huizen van Easterein. De meeste huizen zijn rond 1850-1900 gebouwd. Het was een straat met veel winkeltjes. De brug is in 1910 vervangen door een ijzeren wipbrug. Aan het eind van de straat loopt een voetpad langs de Wynservaart.

Stittens

Op deze plek is eeuwenlang geboerd. In de boeken komt Dotte "Doania" op Stittens voor als eigengëerfde boerin, dat is in het jaar 1453. Ze wil haar bezit overdragen aan de kerk, onder het beheer van de kerkvoogden. Zo komt deze boerderij in deze periode bij het kerkelijk bezit. Het bezit had ook een speciale naam, het Vrijleen, het was een studieleen.  In 1748 lukt het niet om een huurboer te vinden. In Sneek wordt onder tromgeroffel bekend gemaakt dat de boerderij te huur is. Er komt een Sjoerd  Heerz voor één jaar op de boerderij. De huizinge is in slechte conditie, en wordt dan verbouwd. Later in de 19e eeuw komen we namen tegen die nog steeds bekend zijn in Easterein.

De boerderij die er nu staat is gebouwd in 1911. De oude boerderij stond meer oostwaarts.

1. Wybe Djurresz gehuwd in 1734 met Pyttryk Tijssens. In de eerste helft van de 18e eeuw waart de veepest rond, en ook de veestapel  van Wybe Djurresz wordt getroffen. Wybe Djurres kan de huur niet meer betalen en de huur wordt opgezegd.  Hij komt in de boeken voor als ouderling, het echtpaar doet belijdenis in 1772.

2. Lolke Martens gehuwd met Tryntje Andrys. Ze komen in 1712 van Deersum in Easterein. Het is niet duidelijk wanneer zij precies op de boerderij komen; wel dat ze in 1748 de boerderij verlaten. Lolke sterft in 1759. Om in het levensonderhoud te voorzien verkoopt de weduwe o.a. brood bij een begrafenis, zo staat beschreven in 1766. 

3. Sjoerd Heeres gehuwd in 1749 met Trijntje Sybrens. Zij komen in 1748 op de boerderij. De boerderij is vervallen en wordt dan verbouwd. Heeres is aangesloten bij de katholieke kerk.

4. Onbekend

5. 1809: Durk Douwes Sandstra (*1778) gehuwd in 1813 met 1. Antje Keimpes van Dijk (*1778). Antje overlijdt in 1816, ze hebben een kind van twee jaar. In 1818 huwt Durk met Tjaltje Klases Bantsma. (*1791). Durk Douwes komt te sterven in 1826. De weduwe boert verder, zij erft het vruchtgebruik.

6. 1842: Alle Dirks Dijkstra (*1803) gehuwd in 1842 met Geeltje Reinders Kooistra (*1813) Ook Alle komt te sterven op 54 jarige leeftijd. Zijn 10 jaar jongere weduwe krijgt het vruchtgebruik.

7. 1880: Luitzen Schaafsma ( *1853) gehuwd in 1880 met Trijntje Jorritsma ( *1858) Zij  boeren daar tot 1895. Omdat zij zich aansluiten bij de Gereformeerde kerk, wordt de pacht opgezegd door de kerkvoogden. Luitzen zei later:  "De Herfoarmen hawwe my fan de pleats setten, mar de Herfoarmen hawwe my ek troch de tiid holpen, as feekoopman!!". Ze krijgen 10 kinderen waarvan op jonge leeftijd vier sterven. In 1899 krijgen ze een zoon Johan. Hij volgt zijn vader op als veekoopman.

8. 1895: Pieter Ymes van der Valk (*1863 te Oosterend) gehuwd in 1888 met Tjitske Rienks Sybrandy (* 1866 te Oosterend) Als zij hun eerste kind krijgen in 1888 staan zij beide ingeschreven als slager. In 1895 komen ze op de boerderij. Ze krijgen 6 kinderen waarvan de eerste Yme jong sterft. De tweede Yme is in 1895 geboren. En een volgende zoon is Rienk Reinder die in 1907 geboren wordt. Nadat de boerderij op de zoon is overgedragen, ging Pieter Ymes als rentenier boer klompen maken. Als één van de eerste inwoners van Oosterend beschikte hij over een auto.

9. 1919: Yme van der Valk ( *1895 in Oosterend) gehuwd 1921 met Janke Jonkman (*1899 in Delfstrahuizen) Zij nemen de boerderij over na het overlijden van Pieter in 1921. Ze krijgen zes kinderen, Antje (*1923), Pieter (*1925), Hendrik (*1927), Tjitze (*1929), Reitze ( *1935) Rienk Reinder (*1937). De laatste is genoemd naar zijn oom. Rienk Reinder wordt fruitteler op een aantal percelen tegen het dorp aan. In zijn voormalige boomgaard is nu de nieuwbouwwijk van Easterein gebouwd. De straatnamen refereren aan de boomgaard.

10. Tjitze van der Valk (1929-2001) gehuwd in 1955 mei Gerlofke Huitema (1931-2009). Ze krijgen zes kinderen, Mellina (*1957), Janke (*1958), Yme (*1960), de tweeling Halbe en Pieter (*1961), en Tjitze (*1963)

De van der Valken waren staan bekend als veefokkers van het Friese rundvee.

11. Yme van der Valk (1960- 2008) Yme volgt zijn vader op. Hij blijft ongehuwd. 

12. Arjen Abma 2006. Arjan komt op de boerderij te wonen om zijn oom te helpen tijdens zijn ziekte. Hij is een zoon van Janke van der Valk, gehuwd met Broer Harmen Abma. Hij blijft hier boeren tot 2017. Daarna wordt de huizinge verkocht en wordt het melkveehouderij bedrijf beeindigd. De familie van der Valk heeft hier 122 jaar geboerd.

13. Sjouke Strikwerda gehuwd met Geartsje...... In 2018 heeft dit jonge stel de boerderij gekocht.