Sacristie: Consistorie

Sacristie: Consistorie
©: André C. Vink

De Consistoriekamer

Een moeilijke naam voor een ruimte, die onder andere gebruikt wordt door de bestuurders van de kerk. Letterlijk betekent consistorie: Heilige Vergadering. Voor iedere kerkdienst verzamelen de voorganger en de dienstdoende ambtsdragers zich hier.

In de periode dat de Martinikerk nog katholiek was, werd deze ruimte “gerwenkamer” genoemd. Een oud-middeleeuwse benaming voor een ruimte waar de misdienaars en de pastoor zich gereed maakten voor de mis. Gerwen betekent dan ook: gereed maken ofwel verkleden. De kleding die werd gebruikt hiervoor, noemde men antependia. Maar ook de kleden en doekjes voor de mis werden zo genoemd.

Niet aanschuiven

Het aantal zitplaatsen aan een 'credens *' gaf vroeger aan, hoeveel priesters er in dienst van de kerk waren. Het aanschuiven van een stoel dicht tegen de tafel aan werd gezien als godslastering en ongastvrijheid. Een stoel moest vrij van de tafel staan zodat iemand, zonder hem te verzetten, er op kon gaan zitten. (*credens is tafel met onderruimte) 

Onder het tafelblad van de credens waren kasten aangebracht en daarin lagen, plat uitgespreid, in vele kleuren en stijlen, de liturgische paramenten. Het Latijnse woord “parare” betekent: klaarmaken. Paramenten zijn in de rooms-katholieke kerk alle liturgische voorwerpen die van textiel zijn vervaardigd, en klaar liggen voor gebruik.

Niet vreemd was het, als er bij een icoon, in een nis, ook een zogenaamde bidstoel stond. Aan de wand hingen vaak gebeden die de priester voor of na de mis kon bidden. De grote nis aan de noordkant, nu met raam, is gebruikt voor de beschermheilige van de kerk. Hier heeft dus een afbeelding, beeld of icoon gestaan van Sint Martinus van Tours.

Aan de oostkant was vaak een beeldje of icoon voor moeder Maria met het kindeke Jezus aanwezig. De gesloten nis aan de westkant werd gebruikt voor het bewaren van de ouwel/hostie en de wijn. Maar zulke nissen waren ook wel te vinden in de zuidzijde van de kerk. Naast de grotere nissen waarvan er drie zijn die nu een venster hebben, zijn er ook nog vier kleinere nissen. Deze worden ook wel de evangelie nissen genoemd omdat het niet ongebruikelijk was dat hier een beeldje of icoon van Lukas, Marcus, Mattheus of Johannes stond. Dat zijn de vier belangrijkste evangelisten in de bijbel.

Colofon

Boek geschiedenis van de Martinikerk.

© Tekst: André C. Vink © Foto voorblad: André C. Vink

Gerelateerde informatie


VenstersFoto’s